امام حسن مجتبی علیه السلام آیینه تمام نمای رسول الله صلی الله علیه و آله
امام حسن مجتبی علیه السلام بنا بر مشهور،در نیمه ماه مبارک رمضان سال سوم هجری به دنیا آمد. آن حضرت،۷ سال از زندگانی اش را زیر نظر پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله گذراند. آنچه از تاریخ تاریخ نویسان در این مدت بر جا مانده است،همه از عشق شدید و علاقه عجیب و فراتر از محبت عادی پیامبر صلی الله علیه و آله به امام مجتبی علیه السلام حکایت دارد. حضرت، و تنها در شکل و اندام،شبیه ترین فرد به جد بزرگوارش بود،بلکه در خلق و خون نیز آیینه تمام نمای آن حضرت بود؛چندان که در حقش فرمود «تو در اندام و اخلاق شبیه من هستی»(سید محسن امین، اعیان الشیعه، ج۱، ص۵۶۳)
یکی از از وجوه شباهت امام حسن علیه السلام به جدش رسول خدا صلی الله علیه و آله،عبادت و راز و نیاز بی نظیر اون با معبود یکتا بود. امام صادق علیه السلام به نقل از پدرانش درباره سیره عبادی امام حسن علیه السلام می فرمایند: « حسن بن علی بن ابیطالب علیه السلام عابدترین،زاهد ترین و برترین مردم زمان خود بود. وی پیاده و چه بسا با پای برهنه (به زیارت خانه خدا میرفت) حج می گذارد و هرگاه مرگ و قبر و محشر و عبور از صراط را به یاد می آورد،می گریست و هرگاه به یاد ایستادن به پای حساب می افتاد، آنچنان شیون می کرد که بیهوش می شد و چون به نماز می ایستاد و خود را در پیشگاه پروردگارش می دید،اندام به لرزه می افتاد و چون بهشت و جهنم را یاد این کرد،همچون مجروح در حال احتضار،بر خود می پیچید از خداوند بهشت را میخواست و از جهنم به او پناه می برد… و در تمام حالات به یاد خدا بود.» (بحارالانوار ،ج۴۳، ص۳۳۱) وجه شباهت دیگر حضرت به رسول خدا صلی الله علیه و آله دستگیری و حمایت او از مستمندان و مستضعفان بود. حضرت در دوران حیات به مأمن و پناهگاه مستمندان تبدیل شده بود؛تا جایی که درباره حضرت نقل شده شده ایشان سه نوبت دارایی اش را در در راه خدا تقسیم کرد و در دو نوبت،از تمام مال خود بر راه خدا و در کمک به نیازمندان گذشت. (محمدرضا حکیمی،الحیات، ج۳، ص۲۹۹)